شومینه، از هیزم تا برق
معرفی شومینه
اگر بخواهیم این سیستم گرمایشی را معرفی کنیم اینطور می توان گفت که ترکیبی از آجر، سنگ یا آهن است که مجموعه اینها با هدف تامین گرمایش محیط عمل می کنند. در طول تاریخ، این سیستم به لحاظ ساختار و اندازه تغییرات برجسته ای را به خود دیده است. شومینه های مدرن از لحاظ کارایی و طراحی پیشرفت قابل توجهی داشته اند. از گذشته های بسیار دور استفاده از این سیستم در منازل و آشپزخانه ها مرسوم بوده و از کاربرد های آن می توان به گرمایش محیط، پخت و پز و استفاده به عنوان دکوراسیون داخلی اشاره نمود.
با اینکه در ایران از قدیم الایام انواع شومینه مخصوصا نوع هیزمی آن به وفور یافت می شود اما واژه ی خاصی برای این سیستم گرمایشی وجود ندارد و برای نام این سیستم از همان واژه ی “شومینه” استفاده می کنیم. منظور از شومینه فضای اجاقی است که به کار برده می شود.
تاریخچه شومینه در ایران
با اینکه در کشور ما در قدیم انواع شومینه مخصوصا از نوع چوبی به وفور مورد استفاده قرار گرفته اما واژه ی خاصی برای این سیستم گرمایشی سراغ نداریم و از لغت خارجی “شومینه” استفاده می کنیم. این لغت به معنای دودکش بوده و منظور از آن فضای اجاقی است که بسیار کاربرد دارد. امروزه نوع هیزمی و گازی آن در خانه های لوکس بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. متاسفانه این سیستم گرمایشی در ایران بدون توجه به معماری و عملکرد صحیح آن استفاده می شود و تنها ظاهر آن مورد توجه مصرف کنندگان است و در اکثر منازل به عنوان دکور مورد استفاده قرار می گیرد.
نکات ایمنی شومینه های گازی و هیزمی
به جهت جلوگیری از نشتی گاز، این سیستم باید حتما مجهز به ترموکوپل و شیر جداگانه برای قطع و وصل گاز باشد.
دودکشباید فاقد شکستگی یا هر گونه درز باشد و تا قسمت بالای بام ادامه داشته باشد. و هم چنین مجهز به کلاهک H باشد.
آتشدان و اجاق توصیه می شود به طور کامل در زیر دودکش قرار داشته باشد تا گازهای سمی و خطرناک به داخل اتاق راه پیدا نکند.
به هیچ عنوان به منظور راه اندازی رقص نور شعله، رنگ سیستم را عمدا زرد سوز نکنید، شعله زرد به معنی تولید گاز سمی کربن مونوکسید است.
به جهت خروج آسان و ایمن گازهای سمی، توصیه می شود از دودکش به قطر ۱۵ سانتی متر استفاده شود.
نصب این سیستم گرمایشی در آپارتمان های کوچک ممکن است عملی خطرناک باشد. شومینه های مناسب به جهت نصب در آپارتمان های کوچک شومینه های برقی، شومینه های تبخیری (شومینه بخار دار) یا شومینه های الکلی می باشند.
انواع شومینه:
۱٫ کلاسیک ۲٫ مدرن
شومینه کلاسیک
سیستم هایی با طرح سنتی گفته می شود که از گذشته مورد استفاده عموم است. سوخت این نوع سیستم های گرمایشی در گذشته هیزم بوده اما امروزه به جای هیزم از سوخت هایی نظیر گاز، الکل (اتانول) و برق استفاده می شود که گزینه هایی امن تر و کاربردی تر برای این نوع شومینه ها می باشد.
شومینه مدرن
این نوع سیستم های گرمایشی به لحاظ طراحی، زیبا تر از شومینه های کلاسیک بوده و امروزه افرادی که در زمینه طراحی دکوراسیون داخلی فعالیت دارند رغبت بیشتری به استفاده از شومینه های مدرن در طراحی های خود نشان می دهند. این نوع شومینه اکثرا به دوصورت برقی و گازسوز تولید می شود.
نوع دیگری از سیستم های گرمایشی وجود دارد که به آن شومینه توکار گفته می شود. شومینه توکار جهت استفاده در تالار ها و منازل مسکونی به کار می رود. سیستم گرمایشی فوق مجهز به ریموت کنترل جهت خاموش و روشن کردن سیستم و تنطیم دما می باشد.
معایب شومینه های سنتی
در ساخت شومینه های سنتی، مصالح به کار رفته دارای ضخامت زیادی می باشند به همین علت در این نوع سیستم های گرمایشی سنتی گرما به سختی از مصالح عبور می کند.
شومینه های سنتی فاقد محافظ در جلوی سیستم گرمایشی هستند که ممکن است موجب سوختن کودک و یا حیوانات خانگی موجود در خانه شود.
اسپری و مواد اشتعالزای دیگر در صورتی که در جلوی شومینه قرار گیرند موجب انفجار و آتش سوزی می شوند.
استفاده از کلاهک بر روی خروجی هواکش در بام خانه الزامی است. مسدود شدن هواکس می تواند موجب افزایش چند برابری مسمومیت با گاز یا خفگی شود.